9 november 2020

Veldhoven trots op haar aanpak woningbouwversnelling

In het Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) bestaat een schreeuwend te kort aan woningen. Vóór 2024 moeten er 27.000 woningen gebouwd zijn om de krapte op de woningmarkt te verkleinen. De gemeente Veldhoven staat aan de lat voor 2.000 woningen, een verdubbeling van haar eerdere programmering. Maar waar loop je als gemeente tegen aan bij deze verdubbeling? En hoe organiseer je dit? Daniëlle van der Ven, programmamanager van de woningbouwversnelling bij de gemeente Veldhoven, praat ons bij.

Ruimte genoeg
Het sluiten van de SGE-Woondeal in maart 2019 kostte in Veldhoven de nodige hoofdbrekens. Van der Ven werd dat jaar als kwartiermaker aangetrokken om de woningbouwversnelling ‘handen en voeten’ te geven. Na een grondige analyse van (potentiële) ontwikkellocaties, lopende projecten en principeverzoeken, concludeerde Van der Ven dat er ruimte genoeg is om het programma te kunnen realiseren: “Slimmer organiseren, duidelijk structureren en keuzes durven maken! Focus aanbrengen en overzicht behouden waardoor gestuurd kan worden op aantallen, capaciteit en kwaliteit. Geen losse overzichtjes en aparte lijstjes, nee, alles in beeld in één integraal overzicht”, aldus Van der Ven. Van daaruit is eind 2019 de aanpak Woningbouwversnelling vastgesteld en in 2020 geïmplementeerd.

Slimmer organiseren en keuzes maken
De kracht van de Veldhovense werkwijze zit vooral in het slimmer organiseren en keuzes maken. “Hier zijn wel wat gesprekken aan vooraf gegaan. Als conceptontwikkelaar en strategisch adviseur begrijp ik de breedte van de gehele woningbouwopgave en ben ik hierover in gesprek gegaan met de organisatie. Dit leverde mij veel waardevolle informatie op.”

Projecten worden geprioriteerd naar omvang van het project, de kans van slagen, verwachte voortgang in bestemmingsplanprocedure, kwaliteit en ambities die aansluiten bij de gemeentelijke Woonvisie en de Brainportprincipes en of de gemeente al dan niet de grondexploitatie voert. “Hierdoor ontstaat focus, dat werkt voor zowel gemeente als betrokken partijen”. Met de Brainportprincipes sluit de gemeente aan bij de ambities in de regio. Ook werkte Van der Ven aan het slimmer organiseren van werkprocessen. De eerste plantoetsing is bijvoorbeeld efficiënter gemaakt. Ook zijn doorlooptijden verkort door procedures van bestemmingsplannen en vergunningen parallel te laten lopen. En wellicht het belangrijkste, de inzet van de collega’s op die projecten die het meest bijdragen aan de woningbouwversnelling en dus van meerwaarde zijn voor de gemeente. Dat betekent ook soms “nee” durven zeggen.

Als programmamanager heeft Van der Ven inzicht in de belangrijkste sturingsgegevens zoals programma, planning, financiën en risico’s. In het kernteam woningbouwversnelling spreekt zij met projectleiders over de voortgang en kijkt zij samen met hen vooruit. Met de aanjagers worden initiatieven in 100 dagen verder gebracht tot een projectovereenkomst.

Brainportprincipes
Om de kwaliteit van de plannen te bewaken, is er in Veldhoven een Kwaliteitsteam actief. Een denktank waarmee initiatiefnemers de gekozen ambities in de plannen toetst. De initiatiefnemer wordt uitgedaagd om op één tot twee van de Brainportambities écht in te zetten, zoals bijvoorbeeld: ‘ruimte voor innovatie’, ‘wauw-factor’ of ‘gezonde verstedelijking’. Ten aanzien van de overige ambities uit de Brainportprincipes moet ieder plan uiteraard voldoen aan een basiskwaliteit.
Van der Ven licht toe: “Daardoor voorkomen we dat ambities in iedere opgave worden gestapeld en de haalbaarheid en snelheid onder druk komen te staan. Er wordt focus aangebracht en er ontstaat onderscheidende kwaliteit tussen projecten onderling.“

Het kind is geboren, nu nog leren lopen
Het strak geregisseerde proces lijkt wel een militaire operatie. Anderzijds is er in het proces flexibiliteit om waar nodig maatwerk te leveren. De rode draad blijft echter de aanpak voor de woingbouwversnelling. Het proces is geen doel op zich, maar een middel om snelheid te kunnen maken. Die duidelijkheid waarderen marktpartijen. “Het kan zijn dat een partij een jaar moeten wachten voordat het plan in behandeling wordt genomen, maar de garantie dat het plan in dat jaar daadwerkelijk verder wordt gebracht, kunnen wij geven.” Trots geeft Van der Ven aan dat de aanpak haar vruchten begint af te werpen. “De eerste twee projecten via deze aanpak waarin initiatiefnemer en gemeente in een coöperatief proces samenwerken, worden binnenkort integraal voorgelegd aan het College voor een ‘GO’. De projecten die vóór de aanpak reeds waren gestart, proberen we zo veel mogelijk van ons gedachtengoed mee te geven.”

Van der Ven houdt controle over het programma: “Ons kindje is geboren, nu leren we haar lopen.” De komende tijd gaat haar aandacht uit naar het verder uitbouwen van eigenaarschap binnen de gemeentelijke organisatie en het vinden van de juiste extra mensen om het werk te doen. Ook het verder benutten van de regionale samenwerking kan helpen om de taakstelling van de SGE-Woondeal te halen. “We hebben het goed voor elkaar in Veldhoven. Fijn dat we de woningbouwversnelling via jullie interviewronde wat meer publiciteit kunnen geven!”

De woondeal van het Stedelijk Gebied Eindhoven vind je hier.
Wil je meer weten, neem dan gerust contact op met Stijn of Mark.

Daniëlle van der Ven